Over pensioen wordt veel gepraat en geschreven. Vakartikelen die de toch al complexe wetgeving ogenschijnlijk nog ingewikkelder maken. Over dekkingsgraden van pensioenfondsen en hun al dan niet slechte beleggingsrendementen. Hoeveel moet pensioen worden gekort en houden we het pensioen in de toekomst betaalbaar? Vanuit de politiek zijn er vooral aanpassingen aan het bestaande systeem die kritisch ontvangen zijn. Ouderen die vinden dat ze te veel gekort worden. Jongeren die vinden te veel te moeten bijdragen en vrezen later zelf met lege handen te staan.
Vanuit de jongerenorganisaties van drie politieke partijen, waar die hangplekken al niet goed voor zijn, is nu een plan gekomen hoe naar de toekomst toe om te gaan met pensioen. Iedereen, zelfstandig of werknemer, gaat verplicht sparen voor een pensioen. De inleg is afhankelijk van je inkomen. Je mag zelf het pensioenfonds of de pensioenuitvoerder kiezen die jouw pensioenspaargeld gaat beheren. Het geopperde idee zal nog wel wat bijstel- en schaafwerk moeten ondergaan, maar het is verfrissend om te zien dat jongeren met politieke ambities met vernieuwende ideeën komen. Of zou het iets te maken hebben met de koudste lente sinds tijden? Hoe dan ook, nu nog zien wat de doorgewinterde pluchezitters met dit plan gaan doen. Vegen ze er hun eeltige billen mee af of krijgt het plan de aandacht die het verdient?
Natuurlijk zijn er nog wel wat hobbels op de weg. Het verplichte sparen zal mogelijk bij zelfstandigen de nodige weerstand oproepen, ook al zijn er argumenten te bedenken waarom het goed voor ze zou zijn. Ze hebben nu tenslotte nog de volledig vrije keuze om iets, of niets te doen. Maar toch, een algemene verplichting voor iedereen om te sparen voor later is zo gek nog niet. Er zullen dan, in tegenstelling tot nu, geen werknemers meer zijn die naast de AOW helemaal geen pensioen opbouwen. En voor de werknemers die al wel pensioen opbouwen, moet het gros dat bij een verplicht gesteld pensioenfonds te doen. Zij krijgen dus meer keuzevrijheid.
Alle pensioenspaarders mogen, nee moeten een keuze gaan maken. Je moet een pensioenfonds of uitvoerder kiezen waar je jouw pensioengeld onderbrengt. Hoe moet je die keuze maken? De verantwoordelijkheid voor het beleggen ligt bij de uitvoerder. Hier heb je dus geen vrije keuze. Maar gaan die uitvoerders elkaar beconcurreren met behaalde rendementen? Nemen ze daardoor niet onnodig risico met geld van anderen? Ik zou daarom ook hier voor meer keuzevrijheid willen pleiten. Geen volledig vrije keuze, maar wel binnen grenzen. Bijvoorbeeld een pensioenspaarrekening, vastrentend met een gegarandeerde opbrengst met misschien een wat lager pensioen, maar geen beleggingsrisico. Of voor een gespreide belegging zonder gegarandeerde opbrengst, maar met een reële kans op een wat hoger pensioen. Het beleggen moet natuurlijk gebaseerd zijn op een beleggersprofiel dat past bij het doel en de pensioenspaarder. Zodat je pensioen geen fruitautomaat wordt. Maar zelf bepalen en kiezen hoe er met je pensioengeld wordt omgegaan! Dat is een verfrissende gedachte toch? Als het zover komt, laat je dan wel goed adviseren bij het maken van je keuzes. Zodat je, hoe verfrissend dat ook mag klinken, niet van een koude kermis thuiskomt …
Herman Deijk
