Van de wekke kôw we lèèz’n det Wim van Smidje Maats uut de tied was. Hij zat in ôônze klasse. Op de ôôle schoolfoto konj’ zeen det e lange neet ’n èèrst’n was diet neet meer ôônder ôôns is. Het grip oen toch an en ie begriept det ôônze generatie zô gangs wieze an de buurte is, um dit ôôndermoanse te verruil’n vuur het eeuwige. Het is neet ààns, ie zölt er met mönn’n lèèm’n. Op nen ôôle foto van G.J Gervedink Nijhuus steet een keerltje van een joar of vèère. Hèèl stoer zit e, vuur de smèèderieje, boam’n op het peerd an het begin van ziene lèèm’nsrèize. Die rèize brach ‘m oaver de hèèle wereld. Zô of en touw zag ie ‘m nog wal is in Hoolt’n, mà Smid is e nôôit e wörd’n. De tied zörg’n der vuur det de Smidjes het àmoa völle grötter anpakk’n en det is ze meer dan e lukt. Smèèderiej’n, doar wadd’n der in de joar’n vieftig nog völle van. Het gekke was det ze àmoal in ’t darp zelf zatt’n. Industrieterrein doar hadd’n de lèu nog nôôit van e heurt. Ôk in ’n Diekerhook en Splôô zatt’n der wat, mar in Hoolt’n zelf hàj’, Smidje Maats, Westerik en Grôôt’n Teunis, Veeldhuus, Van ’n Bos, de smid van de Kol en Haan en misschien nog wà meer. In de hèèle gemeente meer dan tiene en àmoal hadd’n ze ne boterham. Wiej wônn’n vlak biej Westerik. Verscheid’n kèèr’n stun ie vol verwôôndering te kiek’n at Westerik an ’n bloasbalg trök en de fiene koll’n hôôge dèèd opgleui’n. Het te bewark’n iezer wörd’n der in e stökk’n. At het heete genog was, kwam het op het ambeelt en wörd’n het met ne vast’n slag bewarkt. Ie môgg’n der neet te kort biej kômm’n, bezörgt at e was det ter oe ne gleunige vonke iezer môch raak’n. Het bràànd’n oe dwars duur de bokse hen. De ààndern leer’n ie kenn’n aj’ der carbid haal’n, vuur het Niejjoarsscheet’n. Hèinig bint ze vôt e raakt uut het Hooltense. Met het verdwien’n van de warkpeerde uut het stroatbeeld en de komst van trekkers en mechanisatie, verààndern der in rap tempo hèèl völle. Neet langer klunk het geluud van den hamer op het gleuiende iezer. Neet langer rök ie van de veert’n al de bràànderige lôch van peerde diet wörd’n besloane. Völle smèèderiej’n hadd’n der nog een winkeltje biej. Die winkeltjes in huushooldelijke artikel’n of fiets’nwinkels hebt het nog lange vol e heul’n, mà de mèèst’n bint àmoa vuurgood vôt. Het grötste wörd’n de Smid van de Kol. Hij gung schnèèpleuge maak’n vuur de gemeente. Vandaag an ’n dag is det uut e greuit noar Universal. Haan is nog altied ne fiets’nzaak en biej de Rabo bàànke, woet ôôit Grôôt’n Teunis van de Stökker op het ambeelt höuw, steet het beeld van nen ôôlderwets’n smid. Het darpse gebuur’n is neet meer. De bedriem’n zit op een industrieterrein en de tied dut zien wark, wis en waarachtig.
De Vèèrkàànte Viefkop.
