Alles möt grötter

De deirde helfte is mangs hèèl leerzaam. Dit kèèr was het völle röstiger as ààns. Ie konn’n mekaa noe tenminste verstoan. De verhaal’n kwamm’n van alle kàànt’n. Het gung van varkensbedriem’n diet er met stopp’n en kipp’nhôôlders diet failliet wadd’n. Grôôte bedriem’n met 60.000 kipp’n en varkensboer’n met duuzenden beeste. Het schient neet good te goan. Haantjes diet massaal of wordt e maakt. Kalver, diet niks meer weert bint, dôôd wordt e schött’n en de putte in goat. Zelfs beeste met een gebrökk’n been schient neet good meer te weer vuur consumptie. Ie zit er biej en heurt het an. Alles möt mà grötter, grötter en grötter. Het melkquotum is of e schaft, völs te völle melk, de prieze doondert noar beneed’n, noe zit de boer’n straks met fosfaatquota. Het duuzeln miej, ik kon het àmoal neet meer volg’n. Miene gedach’n gung’n nog èèm’n noar die grôôte kipp’nbedriem’n in Pool’n en de Oekraine. Het maal’n als mà veerder. Gelukkig krèèg het verhaal nen ààndere richting, de kipp’nschierders. Twei vingers in de kôônte, dan lèèd’n ze nog eier, één’n vinger, dan was het gebuurt en wörd’n ze of e voert. Volgens de geleerd’n kump doar het woord “kipp’nnèuker” vedan, as variant op de beroemde geit. Zô mar in één kèèr. Een stark verlang’n noar het röstige kleinschalige uut de joar’n vieftig en zestig van de vuurige eeuw. Een betje boer melk’n een beesje og twaalme. Vaake hadd’n ze der ôk nog een paar tèume vark’n biej en een kleine honderd kipp’n in ’n lôôp. Het wark wörd’n e doane met peerd en waag’n. Het hèui gung nog lös noar binn’n hen. De rogge, e mèèit met ’n zich, stun an schoav’n op het làànd en gung doarnoa ’n barg in um later te word’n e dörst. Alles gung op uur en tied. As wichter gung ie met hen knoll’n trekk’n, neet dat det zô fijn was, de hàànne vreuir’n oe vaake bekàànt of. Ie wuss’n neet better, ie hölp’n met het hèui’n en en met de rogge. Met het hèui’n waj’ drôk met het noahark’n en in de roggetied môg ie oar’n gardern. Tied was nog gen geeld, het lèèm’n verleup op zien dôôie akkertje. Het was amoal klèinschalig, mà iedereene had met die klèinschalighèid ne boterham. Noe roast de traktoor’n oe um de oor’n, àj’ neet oppast riedt ze oe compleet van de weg. Zie hebt näuwelijks de tied um te ett’n of te sloap’n, want het wark möt of. Grös mèèj’n met ne zèis’n, verget het mà, zie vleegt met ne vaart duur de wèire hen en vuur daj’ der arg in hebt, is het làànd wier leuig. Hèui’n en de rogge binn’n haal’n, ie zeet het hôôguut nog op nen oogstdag. Wat biw we der met op e schött’n? Biw we der gelukkiger van? Doar bint ne hôôp boer’n diet de ontwikkeling’n met kromme tèène anzeet.Alle verààndern is nog gen verbettern, wis en waarachtig neet.
De Vèèrkàànte Viefkop.